Khi OpenAI công bố trình duyệt ChatGPT Atlas, nhiều người chỉ nghĩ đây là “phiên bản Chrome có tích hợp AI”. Nhưng nếu nhìn từ góc độ Marketing, đặc biệt là hành vi người tiêu dùng, Atlas không chỉ thay đổi cách ta tìm kiếm thông tin mà đang âm thầm tái định nghĩa hành trình ra quyết định mua hàng. Trong kỷ nguyên mà AI không chỉ trả lời câu hỏi mà còn định hướng lựa chọn, Marketer buộc phải học lại cách “xuất hiện” trong hành trình ấy.


1. Từ hành trình tìm kiếm đến hành trình được gợi ý

Trước đây, mọi hành trình mua hàng đều bắt đầu bằng một hành động chủ động: người dùng gõ vào thanh tìm kiếm. Nhưng với Atlas, trải nghiệm ấy đã khác. Người dùng không cần phải tự tổng hợp hay lọc thông tin nữa AI làm thay phần đó. Họ chỉ cần nêu một mục tiêu, chẳng hạn như: “Tôi muốn tìm phần mềm CRM phù hợp cho doanh nghiệp nhỏ”. Và Atlas, với khả năng đọc, hiểu, so sánh và tóm tắt, sẽ đưa ra gợi ý đã được cá nhân hoá ngay trong giao diện trình duyệt.

Điều này tưởng nhỏ, nhưng thực chất là một bước ngoặt hành vi. Từ “search” (tự tìm kiếm), người dùng chuyển sang “suggested decision” (được định hướng ra quyết định). Tức là, AI không chỉ là công cụ tìm kiếm, mà là một phần trong quá trình mua hàng.

ChatGPT Atlas, với khả năng đọc, hiểu, so sánh và tóm tắt, sẽ đưa ra gợi ý đã được cá nhân hoá ngay trong giao diện trình duyệt. Nguồn: OpenAI

2. Khi AI trở thành người đồng hành trong hành trình mua hàng

Nếu như Google sắp xếp thông tin để người dùng lựa chọn, thì Atlas đi xa hơn, nó lọc, tổng hợp và trò chuyện lại với người dùng. Điều đó có nghĩa:

  • Người dùng ít rời khỏi trình duyệt hơn, từ đó ít cơ hội tiếp xúc trực tiếp với các trang web thương hiệu.
  • Quyết định mua hàng được hình thành sớm hơn, đôi khi ngay trong hội thoại với AI.
  • AI đang trở thành một điểm chạm mới trong hành trình khách hàng (Customer Journey).

Đây chính là bước chuyển từ “human-driven” sang “AI-assisted journey” hành trình được dẫn dắt bởi trí tuệ nhân tạo. Khi khách hàng trò chuyện với AI để tìm giải pháp, Marketer không còn cạnh tranh bằng quảng cáo hiển thị, mà bằng khả năng để AI hiểu, chọn và giới thiệu mình.

ChatGPT Atlas đi xa hơn cả Google nhờ khả năng lọc thông tin, tổng hợp và trò chuyện lại với người dùng Nguồn: OpenAI

3. Sự dịch chuyển từ Search Intent sang AI Intent

Trong kỷ nguyên SEO, Marketer tối ưu nội dung dựa trên Search Intent – ý định tìm kiếm của người dùng. Nhưng với Atlas và các AI engine khác, khái niệm này đang mở rộng thành AI Intent: cách AI hiểu, đánh giá và đề xuất nội dung thương hiệu.

Điều này đặt ra 3 yêu cầu mới cho người làm Marketing:

  • Tối ưu cho AI đọc hiểu, không chỉ cho người đọc: Viết nội dung mạch lạc, có ngữ cảnh, dễ diễn giải giúp AI trích xuất và tổng hợp chính xác hơn.
  • Tập trung vào giá trị và độ tin cậy: AI ưu tiên nguồn dữ liệu uy tín và nhất quán, nên thương hiệu cần xây dựng content credibility thay vì “spam keyword”.
  • Hiểu cách AI tạo mối liên kết: Thông tin từ blog, mạng xã hội, CRM và PR phải được kết nối dữ liệu (schema, metadata, liên kết nội dung) để AI nhìn thấy toàn cảnh thương hiệu.

Nói cách khác, chúng ta đang bước vào kỷ nguyên “AI SEO” – nơi Marketer không còn tối ưu cho người tìm kiếm, mà tối ưu cho AI chọn lựa.

4. Thách thức mới: Khi khách hàng không còn tìm kiếm như trước

Sự xuất hiện của Atlas khiến Marketer mất đi một “điểm kiểm soát” quan trọng: khách hàng có thể ra quyết định mà không bao giờ chạm đến kênh của thương hiệu. Nếu trước đây người dùng phải truy cập website để đọc, so sánh, xem giá, thì nay AI có thể tổng hợp toàn bộ thông tin đó và đưa ra kết luận trong vài giây. Điều này đồng nghĩa:

  • Website có thể không còn là nơi bắt đầu hành trình mua hàng.
  • Content chỉ thực sự “sống” khi nó đủ dữ liệu để được AI đọc, hiểu và giới thiệu.
  • Marketer cần tư duy đa tầng: tạo nội dung cho người, nhưng thiết kế dữ liệu cho máy.

5. Hướng đi mới: Học cách được AI “chọn”

Trong thế giới nơi AI trở thành người đồng hành của khách hàng, Marketer cần dịch chuyển vai trò:

  • Từ “người kể chuyện”, thành “người tạo dữ liệu có ngữ nghĩa”.
  • Từ “người chạy chiến dịch”, thành “người vận hành vòng lặp học hỏi”.
  • Từ “tối ưu hiển thị”, thành “tối ưu xuất hiện trong câu trả lời của AI”.

Đây không chỉ là thay đổi công cụ, mà là sự thay đổi cách con người ra quyết định. Nếu ngày xưa chúng ta làm SEO để “được nhìn thấy”, thì nay, chúng ta phải làm AI Visibility để “được hiểu và được giới thiệu”.

6. Kết luận

Sự ra đời của ChatGPT Atlas không chỉ là một bản cập nhật công nghệ, mà là một bước ngoặt hành vi: người dùng đang giao quyền tìm hiểu, phân tích và ra quyết định cho AI. Và trong hành trình ấy, Marketer cần chuyển mình, từ việc “dẫn dắt khách hàng” sang việc cộng tác với AI để cùng phục vụ khách hàng. Khi khách hàng tìm kiếm ít hơn, nhưng hiểu biết nhiều hơn nhiệm vụ của Marketer không còn là “xuất hiện đúng lúc”, mà là được AI chọn để xuất hiện đúng cách.

Theo Đặng Mai Trang
Social Media @ VCCorp