Với ngành quảng cáo, nơi deadline, brief và áp lực “luôn phải mới mẻ” bủa vây, “burn-out” không chỉ khiến con người suy kiệt về thể chất và tinh thần, mà còn bóp nghẹt chính tài sản quý giá nhất của ngành: sự sáng tạo.


Trong nhiều năm qua, tình trạng làm việc quá sức không còn là vấn đề riêng lẻ mà đã trở thành hồi chuông cảnh báo toàn cầu. Tại Trung Quốc, văn hoá “996” (làm việc từ 9 giờ sáng đến 9 giờ tối, 6 ngày/tuần) nhiều lần gây tranh cãi dữ dội, buộc chính phủ phải vào cuộc. Đỉnh điểm là năm 2021, Tòa án Nhân dân Tối cao Trung Quốc cùng Bộ Nhân lực và An sinh Xã hội chính thức tuyên bố “996” là hành vi vi phạm luật lao động. Cùng năm đó, cái chết của một nữ nhân viên 22 tuổi tại Pinduoduo sau ca làm việc kéo dài đã làm dấy lên làn sóng phẫn nộ, khiến các “ông lớn” công nghệ như ByteDance và Tencent phải rà soát lại chính sách làm việc của mình.

Ở Nhật Bản, năm 2016, một nhân viên trẻ của Dentsu — agency quảng cáo hàng đầu thế giới — đã tự tử sau chuỗi ngày làm việc quá giờ triền miên, khiến cụm từ “karoshi” (chết vì làm việc quá sức) một lần nữa ám ảnh toàn xã hội.

Những câu chuyện này không chỉ phản ánh văn hoá làm việc khắc nghiệt ở Châu Á, mà còn cho thấy “burn-out” đang dần trở thành “dịch bệnh thầm lặng” trong những ngành đòi hỏi tốc độ và sự sáng tạo liên tục. Với ngành quảng cáo, nơi deadline, brief và áp lực “luôn phải mới mẻ” bủa vây, “burn-out” không chỉ khiến con người suy kiệt về thể chất và tinh thần, mà còn bóp nghẹt chính tài sản quý giá nhất của ngành: sự sáng tạo.

Điều quan trọng là: “Burn-out” không phải dấu hiệu yếu kém, mà là tín hiệu cảnh báo để Marketer nhận diện và tìm cách hồi phục trước khi quá muộn.

“Burn-out” không chỉ khiến con người suy kiệt về thể chất và tinh thần, mà còn bóp nghẹt sự sáng tạo. Nguồn: Brands Vietnam

10 dấu hiệu nhận diện “Creative burn-out”

Hãy cùng kiểm tra xem, bạn có gặp phải những vấn đề sau:

Trì hoãn: Việc trì hoãn công việc vài ngày vì cảm thấy không còn đủ năng lượng tinh thần là điều bình thường, không đáng lo. Nhưng nếu bạn trì hoãn trong thời gian dài và phớt lờ những deadline quan trọng, đó có thể là dấu hiệu của “Creative burn-out”.
Khó khăn với những việc cơ bản: Danh sách việc cần làm của bạn ngày càng dài, nhưng ngay cả những nhiệm vụ đơn giản bạn cũng không thể hoàn thành? Bạn chọn cách “lờ đi” và để mặc núi công việc nhỏ chất chồng? Đây có thể là một triệu chứng khác.
Mệt mỏi kéo dài: Thỉnh thoảng thiếu ngủ khiến bạn uể oải là chuyện bình thường. Nhưng nếu sự kiệt sức này kéo dài trong thời gian dài, dù bạn ngủ đủ, có thể bạn đang trải qua “burn-out”.
Căng thẳng khó lý giải: Làm việc sáng tạo vốn dĩ đã nhiều áp lực như deadline, dự án phức tạp, khách hàng thúc ép… Những điều này ở mức vừa phải thì có thể kiểm soát được. Nhưng đó có thể là tín hiệu khi bạn căng thẳng thường xuyên, không rõ nguyên nhân.
So sánh tiêu cực: Trong thời đại kết nối, chúng ta dễ theo dõi thành quả của người khác. Có người năng suất hơn, có người ít hơn – và đó là chuyện bình thường. Nhưng nếu bạn luôn so sánh và tự thấy mình “kém cỏi” hơn, thì hãy chậm lại và xem xét một chút nhé.
Mất cân bằng trong tiêu thụ nội dung: Người làm sáng tạo cần cân bằng giữa lượng thông tin “nạp vào” và “tạo ra”. Khi “burn-out”, ta thường rơi vào vòng lặp chỉ lướt mạng, xem phim, mà không làm ra sản phẩm gì của chính mình.
Nỗi sợ buổi sáng: Bạn có bao giờ cảm thấy nặng nề, lo âu mỗi sáng, đầu óc chạy xa về tương lai và thấy mọi thứ đều ảm đạm? Trong những giai đoạn khó khăn, cảm giác này có thể xuất hiện. Nhưng nếu nó kéo dài, có thể bạn đang “burn-out” – hoặc gặp vấn đề nghiêm trọng hơn.
Thói quen xấu: Ăn uống thiếu lành mạnh, ăn quá nhiều, bỏ tập luyện, uống rượu bia nhiều hơn… Đây có thể là cách bạn đối phó với “stress”, nhưng lại khiến tình trạng tồi tệ thêm.
Dễ cáu gắt: Bạn bực bội với đồng nghiệp, khó chịu với bạn đời, hay cáu gắt với con cái. Tính khí thất thường hơn bình thường cũng là một triệu chứng.
Tự hoài nghi: Cuối cùng, bạn có thể nghĩ rằng mình không bao giờ đủ giỏi, công việc mình làm chẳng có ý nghĩa, hay mình không còn trí tưởng tượng – mặc dù trước đây bạn từng làm ra những sản phẩm sáng tạo được khen ngợi.

10 dấu hiệu nhận diện “Creative burn-out”. Nguồn: Brands Vietnam

“Creative burn-out” trong agency

Đội ngũ sáng tạo của các agency thường được ca ngợi là “cỗ máy sản xuất ý tưởng không ngừng nghỉ”. Nhưng thực tế, họ cũng là con người, với giới hạn rõ ràng. Những dấu hiệu “burn-out” điển hình ở agency có thể thấy rõ qua:

  • Ý tưởng lặp lại, thiếu lửa, an toàn.
  • Thức đêm chạy deadline trở thành “bình thường mới”.
  • Không khí brainstorm căng thẳng thay vì hứng khởi.

“Creative burn-out” trong agency. Nguồn: Brands Vietnam

“Creative burn-out” ở client

Nghe có vẻ lạ, nhưng client – những người duyệt ý tưởng – cũng không tránh khỏi “burn-out”. Họ không trực tiếp “vẽ” hay “viết”, nhưng lại gánh sức ép từ nhiều phía: ban giám đốc, thị trường, đối thủ... Có thể thấy phía client cũng có những dấu hiệu “burn-out” như:

  • Nỗi sợ mỗi sáng với KPI và báo cáo chồng chất.
  • Quá tải thông tin nhưng thiếu cảm hứng để định hướng.
  • Hoài nghi quyết định của chính mình, cảm giác ý tưởng nào cũng “chưa đủ lớn”.
  • Làm việc quá giờ, hi sinh thời gian nghỉ ngơi, ăn uống thất thường.

“Creative burn-out” ở client. Nguồn: Brands Vietnam

Làm thế nào để thoát khỏi “burn-out” ?

Hãy bắt đầu bằng những bước thiết thực

  • Nghỉ ngơi đúng nghĩa: Tách khỏi màn hình, dành thời gian cho bản thân, kết nối với thiên nhiên và làm quen với sự “buồn chán tích cực” để não bộ tái tạo và mở rộng không gian cho những ý nghĩ mới.
  • Tìm sự hỗ trợ: Chia sẻ thẳng thắn những khó khăn với đồng nghiệp, thay vì “ôm” toàn bộ áp lực. Khi nói ra, phần nào bạn sẽ thấy nhẹ nhõm và nhận thức được cảm xúc của chính mình.
  • Xem lại thành quả cũ: Đôi lúc, bạn có thể cảm thấy bản thân như đang “đi lùi” hoặc “giậm chân tại chỗ”. Nhưng hãy nhớ nhắc mình rằng đã từng làm được – và từng thành công. Công nhận chính bản thân và nhìn lại hành trình đã qua, để bạn có động lực bước tiếp.
  • Bắt đầu từ việc nhỏ: Viết một đoạn copy, duyệt một layout, thay vì cố gắng xử lý cả chiến dịch cùng lúc. Những việc nhỏ sẽ giúp bạn “dọn dẹp” lối đi và tạo đà cho những nhiệm vụ khó nhằn khác.
  • Thực hành “mindful productivity”: Hãy hiện diện một cách có ý thức trong từng công việc, thay vì vừa làm vừa phân tâm bởi áp lực. Chúng ta thường không suy nghĩ được vì não bộ đang “bận” lo lắng. Hãy cứ “bình tĩnh mà run”, thừa nhận cảm xúc và suy nghĩ của bản thân, giải quyết từng nút thắt một.

Hãy bắt đầu bằng những bước thiết thực. Nguồn: Brands Vietnam

Đừng để bản thân rơi vào trạng thái “sinh tồn”

  • Xây dựng thói quen, “nghi thức” lành mạnh: Xây dựng một thời khóa biểu lành mạnh, có giờ tập trung xử lí việc khó vào đầu ngày, chuyển qua các đầu việc dễ vào cuối ngày, hoặc ngược lại. Hãy xây dựng thời gian biểu theo cách phù hợp nhất với bản thân, sao cho có giờ nghỉ ngơi và vận động để bản thân luôn được “re-fresh” mỗi ngày.
  • Quản lý chế độ tiêu thụ thông tin: Một cách tiếp cận có ý thức đối với việc tiêu thụ nội dung là quản lý số lượng và chất lượng nội dung bạn tiếp nhận thay vì chìm trong “bể trend”. Việc tiếp nhận quá nhiều trend, quá nhiều nội dung ngắn đôi khi khiến bộ não quá tải và không thể tỉnh táo. Nội dung bạn tiếp nhận có truyền cảm hứng, nuôi dưỡng sự tò mò và phát triển cá nhân không? Hay nó gây mệt mỏi và lo lắng? Hãy quản lý chế độ “ăn uống thông tin” của bạn bằng cách sắp xếp hộp thư đến và thêm nhiều “thức ăn” chất lượng cao vào “menu” nội dung.
  • Phân bổ gián đoạn hợp lý: Nhiều người đã thấm nhuần tư tưởng rằng họ cần phải tập trung cao độ vào công việc. Nhưng não bộ của chúng ta không được thiết kế để duy trì sự chú ý trong thời gian dài. Chúng ta cần luân phiên giữa sự tập trung và những thứ gây xao nhãng. Thay vì ép buộc bản thân làm việc trong tình trạng mệt mỏi và mất động lực, hãy dành thời gian nghỉ ngơi khỏi việc sáng tạo. Điều này sẽ giúp bạn khôi phục động lực, ngăn ngừa tình trạng kiệt sức khi ra quyết định và cải thiện sức khỏe tổng thể.
  • Siêu nhận thức (Metacognition): Luôn theo dõi cảm xúc, động lực, và tiến trình để phát hiện “burn-out” sớm.

Đừng để bản thân rơi vào trạng thái “sinh tồn”. Nguồn: Brands Vietnam

Kết

Ngành quảng cáo vốn vận hành với tốc độ cao, luôn chạy theo xu hướng và chú trọng vào kết quả. Nếu không biết cân bằng, sáng tạo dễ bị vắt kiệt. “Burn-out” vì thế không phải điểm yếu, mà là “chuông báo động” để Marketer biết dừng lại, chăm sóc bản thân và tái tạo nguồn lực.

Chỉ khi giữ được sự bền vững trong sáng tạo, chúng ta mới không bị cuốn vào vòng xoáy kiệt quệ, mà tiếp tục tạo ra giá trị thật sự cho thị trường.

Nguồn: Brandsvietnam