Trong thời đại mạng xã hội, một bức ảnh chụp chung với hoa hậu hay người nổi tiếng dễ dàng tạo ra hàng trăm lượt thích và lời chúc mừng, trở thành cách nhanh nhất để gửi tín hiệu thành công. Nhưng đằng sau ánh hào quang vay mượn ấy là câu hỏi: liệu một tấm ảnh có đủ sức nâng tầm giá trị cá nhân, hay chỉ là ảo ảnh dễ tan biến khi thiếu nền tảng thật?

Bài viết phân tích hiện tượng “khoe ảnh với celebrity” dưới góc nhìn truyền thông và tâm lý xã hội, chỉ ra giới hạn, rủi ro, và gợi mở con đường xây dựng thương hiệu cá nhân bền vững dựa trên giá trị nội tại.

Một bức ảnh có thể “nâng tầm” đến đâu?

Không khó để bắt gặp trên mạng xã hội những bức ảnh chụp cùng người nổi tiếng: một doanh nhân sánh vai bên hoa hậu, một diễn giả trẻ chụp chung với CEO tên tuổi, hay một nhà sáng lập khởi nghiệp đăng tấm ảnh bắt tay cùng chính khách quốc tế. Chỉ sau vài giờ, hàng trăm lượt “thích”, bình luận chúc mừng, chia sẻ rầm rộ xuất hiện.

Trong kỷ nguyên nơi hình ảnh và tương tác số được xem như “tiền tệ” mới, việc chụp ảnh cùng hoa hậu, người nổi tiếng trở thành cách nhanh nhất để gửi tín hiệu thành công và mở rộng tầm ảnh hưởng. Nhưng liệu một bức ảnh đơn thuần có đủ sức định nghĩa giá trị đích thực của một cá nhân, hay chỉ là một ảo ảnh hào quang, ánh sáng vay mượn dễ tan biến nếu không có nền tảng thật?

Khi hào quang vay mượn trở thành dấu hiệu non nớt

Ở tuổi 20, thậm chí 30, việc tìm cơ hội xuất hiện cạnh hoa hậu, ngôi sao hay những nhân vật đang “hot” có thể coi là phép thử – một cách mở rộng quan hệ, học hỏi và gửi tín hiệu xã hội. Nhưng khi đã bước sang tuổi 40, có vị trí xã hội và thành tựu nghề nghiệp nhất định mà vẫn cần dựa vào những bức ảnh bên cạnh hoa hậu để chứng minh độ “hot”, sự thành đạt hay sức hút cá nhân, điều đó thường phản chiếu một khoảng trống bên trong, một tâm thế còn non nớt và thiếu chiều sâu.

Sự trưởng thành của một doanh nhân không được đo bằng số lần xuất hiện bên cạnh “chân dài”, mà qua tầm nhìn dài hạn, những phát ngôn có sức truyền cảm hứng, các sáng kiến thúc đẩy ngành phát triển, và những đóng góp cụ thể cho cộng đồng nghề nghiệp. Đáng tiếc, không ít người thành đạt trong lĩnh vực của mình vẫn lúng túng trước bài toán truyền thông sự kiện. Thành công chuyên môn chưa đồng nghĩa với việc hiểu cách tổ chức sự kiện, quản lý thông điệp và tạo hiệu ứng truyền thông bền vững.

Chính vì vậy, việc có chuyên gia truyền thông tư vấn khi tham dự hoặc tổ chức sự kiện là vô cùng quan trọng. Họ giúp lựa chọn sự kiện phù hợp với định vị cá nhân và thương hiệu, đồng thời định hình câu chuyện để mỗi lần xuất hiện đều mang giá trị chiến lược. Một chuyên gia PR giỏi biến khoảnh khắc hiện diện thành tín hiệu uy tín, chứ không phải màn phô trương hào nhoáng; giúp cá nhân hoặc doanh nghiệp tránh sa vào lối xây dựng hình ảnh dựa hơi hào quang người khác.

Điều đáng lo hơn là nhiều người xem việc “đứng cạnh hoa hậu” như một trò đùa vui, một chút màu sắc cho mạng xã hội. Nhưng trong truyền thông, cái gì lặp lại quá nhiều sẽ thành mặc định trong nhận thức công chúng. Khi hình ảnh doanh nhân, chuyên gia hay nhân vật xã hội liên tục gắn với việc sánh vai bên các hoa hậu và người đẹp, thiếu đi câu chuyện giá trị thật. Dần dần, công chúng sẽ mặc nhiên nghĩ rằng: “Anh ta chẳng có gì đáng giá ngoài việc xuất hiện bên cạnh những người đẹp.” Đây là cái bẫy thương hiệu nguy hiểm: tín hiệu tưởng là vui nhộn nhất thời lại có thể ăn sâu và định hình cách người khác nhìn về giá trị của bạn.

Chưa kể, không phải hoa hậu hay “người nổi tiếng” nào cũng thực sự mang giá trị thương hiệu. Nhiều danh xưng chỉ gói gọn trong các sân chơi nhỏ, thiếu sự công nhận rộng rãi. Việc bấu víu vào hào quang kiểu này đôi khi gây tác dụng ngược, thay vì nâng tầm hình ảnh, nó khiến người ta thấy rõ sự thiếu nền tảng và xu hướng phô trương bề nổi.

Mượn hào quang – Động lực và cơ chế tâm lý

Theo Robert Cialdini (1984), con người có xu hướng nhìn vào hành vi của những người có địa vị để xác định điều gì đúng đắn. Khi một cá nhân xuất hiện bên cạnh người nổi tiếng, họ đang gửi thông điệp: “Tôi thuộc về nhóm có giá trị cao này”. Đây là một dạng vay mượn uy tín nhằm thuyết phục cộng đồng về vị thế, hay còn gọi là Social Proof – bằng chứng xã hội.

Erving Goffman (1959) mô tả đời sống xã hội như một vở kịch, trong đó mạng xã hội là sân khấu lý tưởng. Bức ảnh với người nổi tiếng trở thành đạo cụ mạnh giúp cá nhân định hình vai diễn: thành công, quan hệ rộng, quyền lực. Tuy nhiên, đạo cụ chỉ hỗ trợ, vai diễn chỉ thuyết phục khi người diễn thực sự có năng lực và câu chuyện đáng tin.

Tâm lý học nhận thức cũng chỉ ra Halo Effect – hiệu ứng hào quang: sự nổi tiếng của một người có thể “lan” sang người đứng cạnh, khiến công chúng mặc nhiên đánh giá cao hơn về năng lực. Đây là con đường tắt hiệu quả để gây ấn tượng ban đầu, nhưng cũng chính là ảo ảnh dễ vỡ nếu bên trong không có thành tựu thật để củng cố.

Không phải bức ảnh nào cũng đủ nâng tầm giá trị

Việc xuất hiện trong khung hình cùng một nhân vật có tầm ảnh hưởng không tự động nâng giá trị cá nhân hay thương hiệu. Điều quan trọng nằm ở bối cảnh, mục đích sử dụng và nội dung bạn mang theo đằng sau tấm ảnh.

1. Vị thế (Status) cần được xác nhận, không phải mượn tạm

Trong các lĩnh vực như chính trị, ngoại giao, tài chính cấp cao, một bức ảnh chụp cùng chính khách hay CEO toàn cầu có thể là bằng chứng về khả năng tiếp cận và tầm ảnh hưởng thật sự. Tuy nhiên, bức ảnh đó chỉ có giá trị khi người sở hữu đã có nền tảng thành tựu vững chắc — chẳng hạn đã tham gia vào bàn đàm phán, ký kết hợp tác hoặc đóng vai trò quan trọng trong sự kiện.

Nếu thiếu nền tảng, tấm ảnh sẽ trở thành “tín hiệu rỗng”: nhìn ấn tượng nhưng không phản ánh năng lực thực tế.

2. Nội dung (Substance) vẫn là cốt lõi

Với doanh nhân, chuyên gia trẻ hoặc thương hiệu đang xây dựng uy tín, tấm ảnh chỉ thật sự đáng giá khi gắn liền với câu chuyện hoặc kết quả cụ thể.

Ví dụ: “Sau khi thuyết trình dự án X, tôi đã có buổi trao đổi nhanh với Chủ tịch tập đoàn Y về cơ hội hợp tác.”

So với một bức ảnh đơn thuần đứng cạnh người nổi tiếng mà không có ngữ cảnh chuyên môn, cách này thể hiện giá trị thực và giúp người xem hiểu vì sao sự xuất hiện đó có ý nghĩa.

Hào quang vay mượn: Giá trị ngắn hạn, rủi ro dài hạn

Không ít doanh nhân vẫn tin rằng cứ xuất hiện cạnh hoa hậu, người mẫu tại những sự kiện xa lạ với lĩnh vực của mình sẽ tạo được ấn tượng thành đạt. Thực tế, trong mắt giới làm ăn nghiêm túc và những người có chuyên môn cao, cách xây dựng thương hiệu dựa quá nhiều vào sự hiện diện bề ngoài dễ bị xem là thiếu chiều sâu và phản tác dụng.

Ca sĩ Hà Anh Tuấn từng chia sẻ trên Tri Thức Trẻ: “Dân chơi giờ phải khoe cứu được bao nhiêu người, chứ khoe cái xe, cái túi là lỗi thời rồi.” Ở góc nhìn văn hoá đại chúng, câu nói gợi ra một thực tế: xã hội ngày càng coi trọng giá trị thật và những tác động tích cực, thay vì chỉ chăm chăm vào sự phô trương bề ngoài.

Trên bình diện quản trị, Sheryl Sandberg (COO Facebook) đã định nghĩa lãnh đạo một cách súc tích: “Leadership is about making others better as a result of your presence and making sure that impact lasts in your absence” (Lãnh đạo là làm cho người khác trở nên tốt hơn nhờ sự hiện diện của bạn, và bảo đảm rằng ảnh hưởng ấy vẫn còn tiếp tục ngay cả khi bạn vắng mặt).

Hai góc nhìn, một từ nghệ sĩ, một từ nhà quản trị, tuy xuất phát điểm khác nhau nhưng gặp nhau ở cốt lõi: giá trị bền vững của một con người không nằm ở hào quang vay mượn, mà ở khả năng tạo tác động thật và để lại di sản lâu dài. Ở vị trí lãnh đạo, giá trị không nằm ở vài khoảnh khắc phô trương, mà ở khả năng truyền cảm hứng, tạo giá trị thực tế và góp phần đưa ngành đi xa hơn. Lối thể hiện bốc đồng, không phù hợp với tuổi tác và vị trí, chỉ khiến hình ảnh cá nhân trở nên thiếu tầm và dễ bị cười chê.

Chi phí cơ hội của “tín hiệu hào quang”

Phía sau ánh hào quang ấy là những chi phí cơ hội không nhỏ, đôi khi còn khiến thương hiệu phải trả giá đắt nếu lựa chọn sai.

  • Mất uy tín: Thời gian và ngân sách săn đón, “sưu tập ảnh” lẽ ra có thể dành cho nghiên cứu chuyên môn, phát triển sản phẩm hoặc xây dựng đội ngũ.
  • Phản tác dụng của Halo Effect: Nếu CEO/KOL được tăng uy tín tạm thời nhờ ảnh với người nổi tiếng nhưng sản phẩm/dịch vụ không đạt chất lượng, sự thất vọng sẽ lớn hơn vì kỳ vọng đã bị đẩy cao. Báo cáo Nielsen Influencer Marketing Trends 2023 chỉ ra 69% người tiêu dùng sẽ giảm thiện cảm với thương hiệu nếu đại sứ có scandal hoặc lối sống trái ngược giá trị thương hiệu.
  • Rủi ro hình ảnh và khủng hoảng truyền thông: Một scandal của người nổi tiếng có thể lan sang cá nhân/doanh nghiệp hợp tác. Vì thế, các chuyên gia PR luôn khuyến nghị thẩm định lịch sử hình ảnh, giá trị cá nhân và chuẩn bị kế hoạch ứng phó khủng hoảng trước khi công bố hợp tác

Con đường xây dựng thương hiệu cá nhân đích thực

Một thương hiệu cá nhân bền vững cần bắt đầu từ giá trị nội tại, thay vì tìm cách đứng cạnh hào quang người khác. Hãy tập trung tạo ra bằng chứng hữu hình (Tangible Proof).

  • Xác định định vị và chuyên môn: Tìm lĩnh vực bạn am hiểu và có thể đóng góp thực chất (ví dụ: phát triển bền vững, công nghệ pháp lý, ESG).
  • Liên tục tạo giá trị qua nội dung: Chia sẻ kiến thức, viết bài phân tích chuyên sâu, phát biểu tại hội thảo. Bằng chứng hữu hình khó tạo ra hơn tín hiệu hào quang, nhưng chính là nền tảng uy tín lâu dài.
  • Kiên trì và minh bạch: Uy tín không đến từ một lần gây chú ý, mà từ sự nhất quán giữa lời nói và hành động trong thời gian dài.
  • Sử dụng người nổi tiếng như chất bổ trợ: Hợp tác hay xuất hiện cạnh celebrity chỉ nên là yếu tố tăng cường khi nó khớp giá trị và bối cảnh, không phải nền tảng cốt lõi.

Khảo sát Edelman Trust Barometer 2024 cho thấy 60% người tiêu dùng tin lời khuyên của chuyên gia trong ngành hơn so với quảng cáo trực tiếp từ thương hiệu, minh chứng rằng uy tín bền vững đến từ tri thức và ảnh hưởng thực.

Và đó là lý do, một chuyên gia truyền thông đồng hành không chỉ giúp tránh ảo ảnh hào quang, mà còn biến mỗi lần xuất hiện thành chiến lược nâng tầm thương hiệu lâu dài.

Ánh sáng rực rỡ nhất là tự thân

Truyền thông số mở ra cơ hội để mỗi người xây dựng thương hiệu cá nhân, nhưng cũng khiến nhiều người dễ rơi vào ảo ảnh hào quang: tin rằng một bức ảnh bên cạnh người nổi tiếng đủ để khẳng định vị thế.

Thực tế cho thấy, hào quang vay mượn chỉ mang tính nhất thời và dễ sụp đổ khi không có năng lực thật. Uy tín bền vững xuất phát từ tri thức, giá trị đóng góp và sự nhất quán trong hành động.

Trong một thế giới nhiều ảo ảnh, người được tôn trọng lâu dài là người kiến tạo giá trị thật, chứ không phải người sưu tập những bức ảnh chung.

Ánh sáng rực rỡ nhất không phải là ánh sáng phản chiếu, mà là ánh sáng tự thân.

Theo Tâm An / Brandsvietnam